Filiżanka kawy pełna tajemnic: dobrodziejstwo czy zagrożenie?
Rodzaje kawy i ich skład chemiczny
Kawa zawiera ponad 1000 bioaktywnych związków chemicznych. Główne składniki kawy to:
Kawa zawiera znacznie więcej niż tylko 5 podstawowych składników – w rzeczywistości jej skład chemiczny jest bardzo złożony i obejmuje ponad 1000 bioaktywnych związków. Te związki mają wpływ nie tylko na smak i aromat kawy, ale także na jej potencjalne korzyści i zagrożenia dla zdrowia. Oto kilka innych, mniej oczywistych, ale również istotnych związków chemicznych zawartych w kawie:
1. Polifenole
Polifenole to duża grupa związków chemicznych, które są silnymi przeciwutleniaczami. W kawie znajduje się kilka ich rodzajów, w tym:
- Kwasy hydroksycynamonowe: Najbardziej znanym z nich jest kwas chlorogenowy, ale obecne są też inne, takie jak kwas ferulowy i kwas kawowy. Polifenole mają właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i mogą chronić przed stresem oksydacyjnym, co pomaga w zmniejszaniu ryzyka chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca typu 2 czy choroby sercowo-naczyniowe.
Kwas chlorogenowy: Polifenol o właściwościach przeciwutleniających, który ma zdolność redukcji stresu oksydacyjnego i wpływu na metabolizm glukozy.
- Flawonole: Chociaż są obecne w kawie w mniejszych ilościach, mają znaczący wpływ na jej właściwości zdrowotne, wspierając działanie antyoksydacyjne.
2. Alkaloidy
- Kofeina: działa jako stymulant układu nerwowego, zwiększając czujność i redukując uczucie zmęczenia.
- Teobromina i teofilina: Oba związki są obecne w niewielkich ilościach, ale mają działanie stymulujące, podobne do kofeiny. Teobromina jest również obecna w czekoladzie i działa łagodniej niż kofeina, wpływając na rozszerzenie naczyń krwionośnych i rozluźnienie mięśni gładkich.
- Trigonelina: przekształca się w niacynę (witaminę B3) podczas parzenia kawy i ma działanie neuroprotekcyjne.
3. Lipidy i diterpeny
Kawa zawiera lipidy (tłuszcze), które są obecne głównie w postaci olejów zawartych w ziarnach oraz diterpeny.
- Diterpeny (cafestol i kahweol): Związki, które mają wpływ na poziom cholesterolu i mogą działać przeciwzapalnie.
- Trójglicerydy i estry woskowe: Są to tłuszcze obecne w ziarnach kawy, które wpływają na jakość naparu, szczególnie w kawach o intensywnym smaku, takich jak espresso.
4. Węglowodany
Podczas prażenia ziaren kawy dochodzi do przekształcenia zawartych w nich węglowodanów. Większość cukrów prostych (glukoza, fruktoza) zostaje rozłożona podczas prażenia, ale niektóre z nich przechodzą w związki odpowiedzialne za smak i aromat kawy, takie jak:
- Celuloza: Wpływa na strukturę ziaren kawy i chociaż nie jest bezpośrednio związana ze smakiem, jest ważna w procesie mielenia i parzenia kawy.
- Melanoidyny: Powstają w wyniku reakcji Maillarda podczas prażenia i są odpowiedzialne za ciemnienie kawy oraz jej charakterystyczny smak. Melanoidyny mają również właściwości przeciwutleniające.
5. Witaminy i minerały
Kawa jest źródłem pewnych witamin i minerałów, choć występują one w stosunkowo niewielkich ilościach. Najważniejsze z nich to:
- Magnez: Wpływa na funkcjonowanie mięśni i układu nerwowego. Zarazem ze względu na właściwości moczopędne kawa przyczynia się również do wypłukiwania magnezu i innych minerałów z organizmu.
- Niacyna (witamina B3): Powstaje z trigoneliny podczas prażenia kawy. Niacyna jest ważna dla metabolizmu energetycznego i zdrowia skóry.
6. Związki lotne
Kawa zawiera setki związków lotnych, które odpowiadają za jej aromat. Są to substancje takie jak:
- Ketony, aldehydy, estry i alkohole: Każda z tych grup związków dodaje unikalne nuty aromatyczne kawie, wpływając na jej złożony bukiet smakowy. W rezultacie to one nadają kawie charakterystyczny zapach, który jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych cech napoju.
7. Kwas alifatyczny i kwas fenolowy
- Kwas mlekowy i octowy: Powstają podczas procesu fermentacji ziaren kawy i przyczyniają się do kwasowości kawy, nadając jej charakterystyczny smak, szczególnie w kawach o wyższej jakości.
8. Amidy i aminokwasy
Podczas prażenia ziaren, białka ulegają degradacji, w wyniku czego powstają aminokwasy, które następnie mogą brać udział w reakcjach Maillarda, nadając kawie bogaty, pełny smak.
Kawa jest skomplikowaną mieszanką związków chemicznych, które wpływają na jej aromat, smak i wpływ na zdrowie. Wśród nich znajdziemy polifenole, alkaloidy, diterpeny, węglowodany, witaminy, minerały oraz różnorodne związki lotne. Wszystkie te substancje razem tworzą unikalny profil kawy, który czyni ją nie tylko pysznym napojem, ale także źródłem licznych bioaktywnych związków o potencjalnych korzyściach zdrowotnych.
Istnieją różne rodzaje kawy w zależności od sposobu obróbki i parzenia
1. Arabica
Ziarna tej kawy są bardziej delikatne w smaku i zawierają więcej kwasu chlorogenowego oraz mniej kofeiny niż Robusta. Dzięki temu kawa Arabica ma bardziej złożony aromat i jest uważana za wyższą jakościowo.
2. Robusta
Zawiera więcej kofeiny i mniej kwasu chlorogenowego, co czyni ją bardziej gorzką. Jest odporniejsza na choroby i ma wyższy plon, dlatego jest częściej używana do produkcji kaw rozpuszczalnych i mieszanek espresso.
Korzyści zdrowotne ze spożywania kawy
- Wpływ na układ sercowo-naczyniowy
Badania wykazały, że umiarkowane spożycie kawy (2-3 filiżanki dziennie) jest powiązane z niższym ryzykiem rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, takich jak choroba wieńcowa czy udar mózgu. Jest to związane z zawartością przeciwutleniaczy i polifenoli, które pomagają w redukcji stanów zapalnych i poprawiają funkcję śródbłonka naczyń krwionośnych.- Redukcja ryzyka chorób metabolicznych
Regularne spożycie kawy może zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2, poprawiając wrażliwość na insulinę i regulując metabolizm glukozy. Przegląd badań z 2024 roku potwierdził korzystny wpływ kawy na zmniejszenie ryzyka chorób kardiometabolicznych, w tym cukrzycy typu 2, choroby wieńcowej oraz udaru mózgu.
- Potencjalna ochrona przed niektórymi nowotworami
Kawa zawiera związki przeciwutleniające, które mogą zmniejszać ryzyko rozwoju niektórych nowotworów, w tym raka wątroby, trzustki i endometrium. Efekt ten przypisuje się antyoksydantom, takim jak kwas chlorogenowy, który pomaga neutralizować wolne rodniki w organizmie i może chronić przed rozwojem niektórych nowotworów, w tym raka wątroby, trzustki i endometrium.
Wady i potencjalne zagrożenia wynikające z picia kawy
- Zwiększenie poziomu cholesterolu
Kawa zawiera związki diterpenowe, głównie cafestol i kahweol, które mają udokumentowany wpływ na podniesienie poziomu cholesterolu we krwi. Składniki te występują głównie w niefiltrowanej kawie, takiej jak kawa parzona po turecku, kawa gotowana czy espresso, a także w kawie przygotowywanej w ekspresie tłokowym (french press). Proces parzenia w tych metodach nie usuwa tych związków z napoju, co sprawia, że są one obecne w wyższych stężeniach.
W niefiltrowanej kawie (np. espresso, kawa po turecku, kawa z french pressa) obecne są diterpeny, które przyczyniają się do podnoszenia poziomu cholesterolu LDL ("złego" cholesterolu).
Cafestol działa poprzez zmniejszenie aktywności receptorów kwasów żółciowych w wątrobie, co prowadzi do zwiększonej produkcji cholesterolu. Regularne spożywanie niefiltrowanej kawy może podnieść poziom LDL o 6-10% w ciągu kilku tygodni., co może podnosić ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.
Właściwości Cafestolu
1. Charakterystyka chemiczna
- Cafestol jest diterpenoidem, związkiem chemicznym obecnym głównie w olejach kawy, zarówno w ziarnach kawy Arabica, jak i Robusta. Jest jednym z głównych składników odpowiedzialnych za smak i aromat kawy.
2. Wpływ na poziom cholesterolu
- Cafestol jest znany ze swojej zdolności do podnoszenia poziomu cholesterolu LDL (złego cholesterolu) we krwi. Wpływa na receptory FXR (farnezoidowy receptor X) w wątrobie, co prowadzi do zmniejszenia przekształcania cholesterolu w kwasy żółciowe, a w konsekwencji do podniesienia poziomu cholesterolu LDL w organizmie. Jest to mechanizm dobrze opisany w literaturze naukowej.
3. Właściwości przeciwzapalne i przeciwnowotworowe
- Badania wykazały, że cafestol ma potencjalne właściwości przeciwzapalne oraz przeciwnowotworowe, chociaż te korzyści wymagają dalszych badań. Jest to związane z jego zdolnością do wpływania na różne szlaki sygnałowe komórek.
Wydajność ekstrakcji cafestolu w różnych metodach parzenia kawy
Według artykułu Zhang, C.; Linforth, R.; Fisk, ID (2012), wydajność ekstrakcji cafestolu różni się w zależności od metody parzenia kawy. Główne wnioski obejmują:
- Kawa niefiltrowana: Metody takie jak parzenie po turecku, kawa gotowana, espresso, czy użycie french pressa powodują znacznie wyższą ekstrakcję cafestolu, ponieważ nie ma filtrowania, które usuwałoby oleje zawierające ten związek. W rezultacie napoje te mają wyższy poziom cafestolu, co przekłada się na większy wpływ na poziom cholesterolu.
- Kawa filtrowana: W metodach parzenia, które wykorzystują papierowe filtry (np. kawa przelewowa), większość cafestolu zostaje zatrzymana przez filtr, co powoduje, że stężenie tej substancji w napoju jest znacznie niższe. W efekcie kawa filtrowana ma minimalny wpływ na podniesienie poziomu cholesterolu.
- Kawa rozpuszczalna: Ten rodzaj kawy zawiera bardzo małe ilości cafestolu, ponieważ proces produkcji kawy rozpuszczalnej usuwa większość olejów zawierających diterpeny.
- Wpływ na układ nerwowy
Nadmierne spożycie kofeiny może prowadzić do bezsenności, niepokoju, drżenia mięśni, a u osób wrażliwych – nawet do przyspieszenia akcji serca i nadciśnienia.
Kofeina, główny składnik aktywny kawy, wpływa na układ nerwowy w sposób złożony i wieloaspektowy. Wpływ ten wynika z jej działania na neuroprzekaźniki oraz receptory w mózgu:
Jak kofeina wpływa na układ nerwowy
1. Blokowanie receptorów adenozyny
Adenozyna to neuroprzekaźnik, który odpowiada za promowanie uczucia zmęczenia i relaksacji w mózgu. Gdy poziom adenozyny rośnie w ciągu dnia, stajemy się bardziej senni. Kofeina działa jako antagonista receptorów adenozyny, blokując je i uniemożliwiając jej działanie. W rezultacie, kofeina prowadzi do wzrostu aktywności neuronów oraz uwalniania innych neuroprzekaźników, takich jak dopamina i norepinefryna, co z kolei powoduje uczucie pobudzenia, czujności i zwiększonej koncentracji.
2. Wpływ na dopaminę
Kofeina wpływa na wzrost poziomu dopaminy w niektórych obszarach mózgu, szczególnie w korze przedczołowej. Dopamina jest neuroprzekaźnikiem, który odgrywa ważną rolę w regulacji nastroju, motywacji oraz funkcji poznawczych. Z tego powodu spożycie kawy może prowadzić do poprawy nastroju i uczucia euforii, ale również zwiększa czujność i koncentrację.
3. Stymulacja osi podwzgórze-przysadka-nadnercza (HPA)
Kofeina pobudza oś HPA, co prowadzi do zwiększonego wydzielania hormonów stresu, takich jak kortyzol i adrenalina. Efekt ten powoduje zwiększenie akcji serca, podniesienie ciśnienia krwi oraz mobilizację energii w organizmie. Jest to również jeden z powodów, dla których po spożyciu kawy odczuwamy nagły wzrost energii i gotowości do działania.
Potencjalne ryzyko dla układu nerwowego
- Bezsenność i problemy z zasypianiem: Ponieważ kofeina blokuje receptory adenozyny, hamuje uczucie senności, co może prowadzić do trudności z zasypianiem, zwłaszcza jeśli jest spożywana w późnych godzinach wieczornych. Osoby bardziej wrażliwe na kofeinę mogą doświadczać tego efektu nawet po kilku godzinach od spożycia kawy.
- Stany lękowe i nadpobudliwość: Nadmierna ilość kofeiny może stymulować oś HPA do tego stopnia, że zaczynają pojawiać się objawy stresu i niepokoju, w tym nadpobudliwość, drżenie rąk czy zwiększona drażliwość. Osoby z zaburzeniami lękowymi lub nadpobudliwością są bardziej podatne na te efekty i powinny ograniczyć spożycie kawy.
- Tolerancja i uzależnienie: Regularne spożywanie kofeiny prowadzi do adaptacji receptorów adenozyny, co powoduje stopniowe zwiększanie tolerancji na działanie kofeiny. W rezultacie osoby spożywające kawę regularnie mogą potrzebować coraz większych ilości kofeiny, aby uzyskać ten sam efekt pobudzenia. Może to prowadzić do uzależnienia fizycznego, objawiającego się bólami głowy, zmęczeniem i drażliwością po odstawieniu kawy.
- Interakcje z lekami
Kofeina, będąca głównym składnikiem kawy, może wchodzić w interakcje z różnymi lekami oraz wywoływać objawy związane z zaburzeniami trawienia. Te efekty są wynikiem jej wpływu na procesy metaboliczne, absorpcję leków i działanie na układ pokarmowy. Może powodować objawy takie jak refluks czy zgaga, szczególnie u osób z nadwrażliwością na kwasowe napoje.
1. Wpływ na metabolizm leków
- Cytochrom P450 (CYP1A2)
Kofeina jest metabolizowana w wątrobie głównie przez enzym CYP1A2. Równoczesne spożywanie kawy z lekami, które są również metabolizowane przez ten enzym, może prowadzić do zmniejszenia ich wydalania lub zwiększenia stężenia w organizmie. Przykładowe leki, które mogą wchodzić w interakcje, to warfaryna (lek przeciwzakrzepowy), teofilina (stosowana w leczeniu astmy) i niektóre leki antydepresyjne. W efekcie, spożycie kawy może zwiększać ryzyko wystąpienia skutków ubocznych tych leków lub zmniejszać ich skuteczność.
- Interakcje z antybiotykami
Niektóre antybiotyki, takie jak cyprofloksacyna i norfloksacyna, mogą spowalniać metabolizm kofeiny, prowadząc do jej kumulacji w organizmie. Może to powodować wzrost efektów ubocznych kofeiny, takich jak bezsenność, niepokój czy drżenie rąk.
2. Wpływ na wchłanianie leków
- Preparaty wapniowe i leki przeciwtarczycowe
Kofeina może zaburzać wchłanianie preparatów zawierających wapń oraz leków przeciwtarczycowych. Może to osłabiać ich skuteczność, zwłaszcza u osób z zaburzeniami tarczycy lub osteoporozą.
3. Wpływ na leki uspokajające i nasenne
Ponieważ kofeina działa jako stymulant układu nerwowego, może osłabiać działanie leków uspokajających i nasennych, takich jak benzodiazepiny. To może powodować trudności w zasypianiu lub obniżać skuteczność tych leków.
- Zaburzenia trawienia
1. Pobudzenie wydzielania kwasu żołądkowegoKofeina oraz inne związki obecne w kawie stymulują produkcję kwasu solnego w żołądku. Może to prowadzić do objawów takich jak zgaga, refluks żołądkowo-przełykowy oraz niestrawność, zwłaszcza u osób z nadwrażliwością na kwas lub z chorobami układu pokarmowego, takimi jak choroba refluksowa przełyku (GERD) czy wrzody żołądka.
2. Przyspieszenie perystaltyki jelit
Kofeina pobudza ruchy perystaltyczne jelit, co może prowadzić do przyspieszenia procesów trawiennych. U niektórych osób może to wywoływać biegunkę lub nagłą potrzebę wypróżnienia po spożyciu kawy. Efekt ten jest często obserwowany u osób z zespołem jelita drażliwego (IBS).
3. Wpływ na wchłanianie minerałów
Kawa może obniżać wchłanianie niektórych minerałów, takich jak żelazo, wapń i magnez. Dzieje się tak, ponieważ kwas chlorogenowy i taniny obecne w kawie tworzą nierozpuszczalne kompleksy z tymi minerałami, utrudniając ich wchłanianie w jelitach. Dlatego osobom z anemią lub osteoporozą zaleca się unikanie spożywania kawy bezpośrednio przed lub po posiłku bogatym w te minerały.
- Choroby jamy ustnej
Kawa ma złożony wpływ na zdrowie jamy ustnej, zarówno pozytywny, jak i negatywny, a jej oddziaływanie może się różnić w zależności od ilości spożywanej kawy i stanu zdrowia danej osoby.
Pozytywne aspekty picia kawy
Badania sugerują, że spożywanie kawy może być odwrotnie związane z rozwojem chorób przyzębia u osób starszych. W jednym z przeglądów systematycznych wykazano, że regularne spożywanie kawy wiązało się z mniejszym ryzykiem rozwoju chorób przyzębia w porównaniu do osób, które nie spożywały kawy. Działanie przeciwzapalne i antyoksydacyjne kofeiny oraz innych związków bioaktywnych w kawie może pomóc w ograniczaniu rozwoju stanu zapalnego w tkankach przyzębia, co pozytywnie wpływa na zdrowie dziąseł.
Negatywne aspekty
Zabarwienie zębów
Spożywanie kawy może prowadzić do przebarwień zębów ze względu na obecność chromogenów, które mają tendencję do przylegania do szkliwa zębów i zmiany ich koloru.
Chromogeny to związki chemiczne obecne w kawie, które mają zdolność tworzenia barwników i są odpowiedzialne za ciemnienie napoju oraz potencjalne przebarwienia zębów. Chromogeny nie są same w sobie barwnikami, ale wchodzą w reakcje chemiczne, które prowadzą do powstania pigmentów. W przypadku kawy, wchodzą one w interakcje z taninami i tworzą ciemne plamy na powierzchniach, z którymi mają kontakt – w tym na szkliwie zębów.
Działanie chromogenów w połączeniu z innymi składnikami kawy
- Rola tanin: Chromogeny w kawie oddziałują z taninami – naturalnymi związkami o właściwościach ściągających, które również przyczyniają się do ciemnienia i przebarwień zębów. Taniny są rodzajem polifenoli, które łatwo przylegają do powierzchni zębów, ułatwiając osadzanie się chromogenów. W wyniku tego połączenia tworzą się ciemne, trwałe plamy, które są trudne do usunięcia bez profesjonalnych zabiegów wybielających.
- Kwaśne pH kawy: Kawa ma kwaśne pH, co zmiękcza szkliwo zębów, czyniąc je bardziej podatnym na przebarwienia. W tej zmiękczonej powierzchni chromogeny i taniny łatwiej się osadzają, co pogłębia efekt ciemnienia. Proces ten może być szczególnie nasilony u osób spożywających kawę wielokrotnie w ciągu dnia, bez dbałości o higienę jamy ustnej.
Zapobieganie przebarwieniom oraz ubytkom szkliwa spowodowanym przez chromogeny
1. Płukanie ust wodą: Płukanie jamy ustnej wodą zaraz po wypiciu kawy może pomóc w usunięciu chromogenów z powierzchni zębów, zanim zdążą się one przyczepić do szkliwa.
2. Picie przez słomkę: Jeśli pijesz kawę przez słomkę, minimalizujesz kontakt napoju ze szkliwem, co redukuje ryzyko osadzania się chromogenów na zębach.
3. Regularna higiena jamy ustnej: Regularne szczotkowanie zębów, szczególnie pastą łagodnie wybielającą, może pomóc w usunięciu osadów z chromogenów, zanim przekształcą się one w trwałe plamy. Pasty usuwające przebarwienia możesz kupić w internetowym sklepie stomatologicznym annapapuga.pl
4. Unikanie kawy przed myciem zębów: Szkliwo jest bardziej podatne na osadzanie się barwników bezpośrednio po szczotkowaniu, ponieważ jest wówczas bardziej porowate. Lepiej unikać spożywania kawy bezpośrednio po myciu zębów.
Kawa w filmie
Przykład filmów, w których kawa odegrała znaczącą rolę lub była ważnym elementem kluczowych scen:
Diabeł ubiera się u Prady (2006)
Kawa jest kluczowym elementem codzienności głównej bohaterki Andy Sachs (Anne Hathaway), pracującej jako asystentka wymagającej redaktor naczelnej Mirandy Priestly (Meryl Streep). Sceny, w których Andy musi sprostać zadaniu dostarczenia kawy, podkreślają stres i presję pracy w świecie mody.
Zdjęcie pochodzi ze strony https://film.org.pl/r/diabel-ubiera-sie-u-prady-210395
Gorączka (1995)
Jedna z najbardziej znanych scen filmu, w której Vincent Hanna (Al Pacino) i Neil McCauley (Robert De Niro) spotykają się w kawiarni. Rozmowa pomiędzy policjantem a przestępcą przy filiżance kawy jest jedną z najbardziej ikonicznych scen konfrontacji w historii kina.
Zdjęcie pochodzi ze strony https://przygodyscenarzysty.pl/2020/07/10/osiem-scen-samotnosci-czyli-przypadek-goraczki/
Amelia (2001)
Kawiarnia "Les Deux Moulins," w której pracuje główna bohaterka Amélie Poulain (Audrey Tautou), jest miejscem wielu ważnych scen. Kawa staje się częścią codziennych rytuałów i interakcji postaci, dodając magii i uroku do narracji.
Zdjęcie pochodzi ze strony http://skrawkikina.com/2013/09/kino-kawa.html
Miś (1980)
W kultowej komedii Barei, kawa pojawia się w różnych scenach, ukazując absurdy życia codziennego w PRL-u. Jedną z najsłynniejszych scen jest moment, w którym bohaterowie próbują kupić kawę w sklepie, ale okazuje się, że jest dostępna jedynie "w zestawie" z innymi, niepotrzebnymi produktami.
- Dwie kawy i dwie WZ-tki... i co jeszcze...?
- Dlaczego dwie kawy i dwie WZ-tki ?
- Kawa i WZ-tka są obowiązkowe dla każdego, bijemy się o Złotą Patelnię :)
- Dobrze, Pani pozwoli dwa razy zestaw obowiązkowy.....
Zdjęcie pochodzi ze stron www.vegeslodkosci.blogspot.com/2016/02/wz-tka-i-kawa-czyli-zestaw-obowiazkowy.html
Mocna kawa wcale nie jest taka zła (2014)
Moja ulubiona scena :)
Film krótkometrażowy „Mocna kawa wcale nie jest taka zła” z 2014 roku, w reżyserii Aleksandra Pietrzaka, opowiada historię Jacka (w tej roli Marian Dziędziel), który po 18 latach spotyka się z synem Łukaszem (grany przez Wojciecha Mecwaldowskiego). Akcja rozgrywa się na wsi, gdzie Łukasz niespodziewanie pojawia się z wizytą u ojca. Film ukazuje konflikt i nieporozumienia między ojcem a synem, którzy są zbyt uparci, aby wyrazić swoje uczucia i pogodzić się. W procesie wzajemnego zrozumienia pomaga im Wanda (Dorota Pomykała), partnerka Jacka, oraz pewien mały chłopiec.
Kawa symbolizuje momenty codzienności, które mogą prowadzić do refleksji nad życiem i relacjami międzyludzkimi. Choć nie jest ona centralnym tematem fabuły, wątek kawy odgrywa istotną rolę w scenach konfrontacji i próbie nawiązania porozumienia między ojcem a synem. Ukazuje też doświadczenie życiowe ojca :) Zobaczcie sami ;)
Podsumowanie
Kawa jest napojem o niezwykle bogatym składzie chemicznym i ma wielokierunkowy wpływ na zdrowie. Umiarkowane spożycie kawy, czyli 2-3 filiżanki dziennie, może przynosić liczne korzyści zdrowotne, takie jak zmniejszenie ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2, ochronę przed niektórymi nowotworami czy chorobami przyzębia. Zawarte w kawie związki, takie jak kwas chlorogenowy, kofeina, cafestol i kahweol, wpływają na różne aspekty naszego zdrowia, zarówno pozytywnie, jak i negatywnie.
Jednak nadmierne spożycie kawy, zwłaszcza parzonej metodami niefiltrowanymi, wiąże się z ryzykiem podniesienia poziomu cholesterolu LDL, co może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Interakcje z lekami i wpływ na układ trawienny również są ważnymi aspektami, które należy brać pod uwagę, zwłaszcza u osób z chorobami przewlekłymi, takimi jak refluks, nadciśnienie czy problemy z metabolizmem leków. Również odpowiednia higiena jamy ustnej minimalizuje ryzyko uszkodzeń czy przebarwień szkliwa.
Zatem pijcie kawę na zdrowie ;)
Bibliografia:
- Zhang, C., Linforth, R., & Fisk, ID (2012). „Wydajność ekstrakcji kafestolu w różnych mechanizmach parzenia kawy”. Food Research International, 49: 27–31. doi:10.1016/j.foodres.2012.06.032.
- The Endocrine Society. "Moderate coffee and caffeine consumption is associated with lower risk of developing multiple cardiometabolic diseases, new study finds." ScienceDaily. 17 September 2024.
- GeroScience. "Coffee consumption, cancer, and healthy aging: epidemiological evidence and underlying mechanisms." GeroScience. 2024
Przejdź do strony głównej Wróć do kategorii BLOG - O ziołach